De bouw van het hondenoor
Het hondenoor bestaat uit drie delen: het buitenoor, het middenoor en het binnenoor.
Het buitenoor bestaat uit de oorschelp en de uitwendige gehoorgang. Bij onze honden is er een grote variatie voor wat betreft de grootte en vorm van de oorschelp. De uitwendige gehoorgang van een hond is erg lang. Het loopt eerst in verticale richting om daarna een bocht te maken en horizontaal verder te gaan. Het eindigt bij het trommelvlies, een membraan wat de scheiding vormt tussen het buiten- en middenoor. Dit trommelvlies geeft geluidstrillingen door aan het middenoor, waar de minuscule gehoorbeentjes zich bevinden. De hond heeft er drie: hamer, aambeeld en stijgbeugel. De functie van het middenoor is het versterken van het geluid. Via de gehoorbeentjes wordt het geluid doorgegeven aan het binnenoor. Dit bestaat uit het slakkenhuis en het evenwichtsorgaan. Via het slakkenhuis worden geluidstrillingen doorgegeven aan de gehoorzenuw naar de hersenen. Door het verplaatsen van het vocht in het evenwichtsorgaan wordt informatie naar de hersenen doorgegeven over de houding en beweging van de hond.
Als de oren van een hond ontstoken raken, gaat het meestal om een ontsteking van de buitenste gehoorgang (otitis externa). Bij een aandoening van het midden- of binnenoor geeft dit vaak ernstigere klachten, waarbij ook neurologische symptomen gezien kunnen worden.
In dit artikel zullen we ons verder uitsluitend richten op een ontsteking van de buitenste gehoorgang.
Oorontsteking bij een hond
Honden hebben regelmatig last van oorontsteking. Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van een ontsteking in de oren. De belangrijkste primaire oorzaken zijn:
- Oormijt
- Een grasaar of ander vreemd voorwerp in de oren
- Allergie
Daarnaast kan een oorontsteking (secundair) ontstaan door een overproductie van oorsmeer, de bouw van de oren en zwemmen van de hond. Dit zorgt vaak voor een gunstig milieu in de oren voor bacteriën, gisten en schimmels om te groeien.
Oormijt bij honden
Oormijt is een parasiet die leeft in en rondom het oor, waar ze zich voeden met oorsmeer en huidschilfers. Ze veroorzaken veel jeuk en ongemak bij de hond. Oormijt infecties worden meestal gezien bij puppy’s, maar in principe kunnen dieren van alle leeftijden er last van krijgen. Omdat oormijt zeer besmettelijk is, moeten alle honden (en katten) in een huishouden onderzocht worden. Een dierenarts kan met een otoscoop (oorkijker) de gehoorgang inspecteren en oormijten zien lopen! Vanwege een overproductie van bruinzwart oorsmeer kan het nodig zijn eerst de gehoorgang te spoelen, voordat een mijtdodend middel aangebracht kan worden. Deze aandoening gaat niet vanzelf over en moet dus behandeld worden. De behandeling bestaat vaak uit een combinatie van een spot-on product, zoals Stronghold, en een oorcleaner, zoals Clean Ear Oorreiniger. Deze heeft een werende werking op mijten.
Grasaren als oorzaak van oorontsteking bij honden
In de zomer groeit er veel wild, hoog gras en ontstaan er grasaren. Wanneer een grasaar in de gehoorgang terechtkomt, geeft dat duidelijke klachten. Niet alleen is dit erg pijnlijk voor de hond, maar er is ook het risico op beschadiging van het trommelvlies. De grasaar moet zo snel mogelijk door een dierenarts verwijderd worden.
Allergische oorontsteking bij honden
De gehoorgang is bekleed met huid. Honden met allergische huidproblemen hebben ook vaak last van ontstekingen in de oren. Soms is een oorontsteking zelfs de enige klacht. Honden kunnen allergisch zijn voor stoffen in de omgeving (atopie) of voor iets in de voeding. Een combinatie komt ook voor. Op het moment dat de allergie onder controle is, dan is de oorontsteking ook vaak weg.
Welke klachten heeft een hond met oorontsteking?
Honden met oorontsteking hebben jeuk of pijn aan 1 of 2 oren. Ze schudden met de kop of krabben aan de oren. De oren kunnen warm aanvoelen. De huid in de oorschelp kan rood zijn en de oren kunnen stinken. Ook kan er oorsmeer of ontstekingsmateriaal zichtbaar zijn in de gehoorgang. Dit oorsmeer kan er anders uitzien, op basis van de aard van de ontsteking en de micro-organismen die al dan niet een rol spelen.
Denkt u dat uw hond een oorontsteking heeft? Ga dan naar uw dierenarts. Niet elke oorontsteking is hetzelfde en heeft dezelfde behandeling nodig. Uw dierenarts kan in de oren kijken en materiaal onder de microscoop bekijken om zo de juiste behandeling in te stellen. Soms is het spoelen van de oren nodig voordat een behandeling kan worden ingezet.
Kunt u oorontsteking bij uw hond voorkomen?
U kunt niet altijd voorkomen dat uw hond een oorontsteking krijgt. Het is zeker niet nodig om alle honden met oordruppels of oorcleaners te behandelen. Alleen als uw hond regelmatig last heeft van de oren door bijvoorbeeld een allergie, of een verhoogd risico loopt (door overmatig oorsmeer, de bouw van de oren of bijvoorbeeld veel zwemmen), kan het helpen om de oren preventief met een oordruppel of cleaner te behandelen.
Let op: als uw hond niet gevoelig is voor oorklachten, is het niet nodig deze preventief te gaan reinigen!
Het gehoororgaan van een hond is bijzonder in allerlei opzichten. Wanneer een hond last heeft van de oren, kan dit een grote invloed hebben op het welzijn van de hond. Raadpleeg bij twijfel uw dierenarts.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.be.
