Anatomie van de hond

Zoogdier

Honden zijn net als mensen zoogdieren. Dit wil zeggen dat honden warmbloedig zijn en levende jongen (pups) baren die door de moeder worden gezoogd. Teven produceren dus melk waarmee de pups worden gevoed.

Honden zijn daarbij omnivore dieren. Omnivoor betekent alleseter. Honden hebben dus zowel plantaardig als dierlijk voedsel nodig om te overleven. In de natuur zijn honden en hondachtigen roofdieren die in een groep jagen.

De bouw van het skelet

Het skelet geeft vorm aan het lichaam en is belangrijk in de communicatie van honden. Honden communiceren voor een groot deel met lichaamstaal

Daarnaast heeft het skelet een belangrijke functie in de bescherming van de interne organen, de hersenen en het ruggenmerg.

Ook maakt het skelet beweging mogelijk door de verschillende gewrichten tussen de botten en de aanhechting van de verschillende spieren en pezen

Misschien minder bekend is de rol die het skelet speelt in de productie van bloedcellen (in het beenmerg) en de rol die het speelt in de mineralen huishouding

Hond versus mens

De botten van honden zijn vergelijkbaar met die van de mens. De kracht en de bouw is natuurlijk wel anders vanwege het feit dat honden op 4 poten lopen en mensen op 2 benen. De bouw is daarnaast anders vanwege de specifieke functie van het skelet, afgestemd op de behoefte van roofdieren. De kracht in de poten en de kracht in de kaken is heel anders. Ook het gebit is anders opgebouwd en passend voor een roofdier met scherpe hoektanden en scheurkiezen. Ook de kauwspieren zijn hierop afgestemd.

De staart van honden heeft een functie in het evenwicht, maar speelt daarnaast ook een belangrijke rol in de communicatie.

Anders dan bij mensen is het schoudergewricht bij honden geen kogelgewricht maar een scharniergewricht. Honden hebben ook geen sleutelbeenderen. De schouderbladen van honden zitten hierdoor niet direct vast aan de rest van het lichaam, alleen door middel van spieren en pezen.

Organen en zintuigen

Honden hebben vergelijkbare organen en zintuigen als mensen. Deze zijn natuurlijk wel aangepast op de levenswijze van de hond. Reuk en gehoor zijn veel beter ontwikkeld dan bij mensen.

Hierna komen de verschillende organen en zintuigen kort aan bod

Orgaansystemen

Net als mensen hebben honden verschillende orgaansystemen. Hierna worden besproken:

• Huid
• Ademhalingsstelsel
• Hart en Bloedvaten
• Maagdarmkanaal
• Nieren en urinewegen
• Voortplantingsorganen
• Zenuwstelsel
• Hormoonstelsel

Huid

De huid is het grootste orgaan van het lichaam. De belangrijkste functie van de huid is om het lichaam te beschermen. Beschermen tegen infecties, maar ook lichamelijk letsel, verlies van vocht en verlies van warmte. Bij honden is de huid in de meeste gevallen nog bedekt met haar. Deze haren zorgen voor regulatie van de lichaamstemperatuur. Het houdt de hond warm, maar bij warm weer zorgt de vacht ook voor verkoeling. Daarom is het vaak niet verstandig om uw hond in de zomer te scheren (tenzij dit vanuit diergeneeskundig oogpunt noodzakelijk is). De haren spelen ook weer een rol bij de communicatie. Bij bedreiging kunnen de haren overeind gaan staan en lijkt de hond groter.

Honden lopen vergeleken met mensen op hun tenen. Hiervoor zijn de poten voorzien van zoolkussens, huidkussentjes die dikker zijn dan op andere plekken van het lichaam.

De meeste honden hebben ook snorharen. Deze haren zijn anders, namelijk langer en dikker, dan de haren op het lichaam. Ze zijn erg gevoelig bij aanraking.

Ademhalingsstelsel

De luchtwegen zijn belangrijk voor de zuurstofvoorziening van het lichaam. Via de neus (of de bek) komt lucht het lichaam binnen en gaat via de luchtpijp, bronchiën en bronchioli naar de longblaasjes toe. Tijdens deze weg wordt de lucht gefilterd en verwarmd. In de longen wordt de zuurstof uit de lucht gehaald en wordt koolstofdioxide weer aan de lucht afgegeven die vervolgens wordt uitgeademd.

Hart en bloedvaten

Hart en bloedvaten, ook wel het cardiovasculaire systeem genoemd, bestaan uit het hart, alle aders en slagaders en alle kleinere bloedvaten. Deze organen onderhouden de bloedsomloop en zorgen voor het transport van zuurstof, voedingsstoffen, bloedcellen, afvalstoffen etc. Bloed heeft daarnaast nog een functie in de thermoregulatie.

Het maagdarmkanaal

Het maagdarmkanaal speelt een rol in de voedselopname. Hier vindt de vertering plaats waardoor voedingsstoffen kunnen worden opgenomen. De darmen spelen ook een belangrijk rol in de afweer.

Nieren en urinewegen

De nieren en urinewegen (urineleiders, blaas en plasbuis) spelen een belangrijke rol in de water- en zouthuishouding van het lichaam. Ook worden er afvalstoffen via de nieren uitgescheiden. De urinegeur van honden speelt tevens een rol bij de communicatie tussen honden.

Voortplantingsorganen

Reuen hebben net als mannen twee testikels, een prostaat en een penis. Teven hebben 2 eierstokken en een baarmoeder. Teven zijn gemiddeld 1-2 keer per jaar loops. Tijdens de loopsheid vindt de vruchtbare periode plaats. Meer informatie over de loopsheid, dekking en dracht van de teef kunt u lezen in het artikel Dracht bij de hond .

Het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de uittredende zenuwen. Het zenuwstelsel ontvangt en verwerkt informatie van binnen en buiten het lichaam. Vanuit de hersenen worden de organen aangestuurd, maar ook de beweging van de lichaam. Daarnaast spelen de hersenen nog een rol in verschillende andere processen zoals de thermoregulatie.

Het hormoonstelsel

Het hormoonstelsel bestaat uit verschillende klieren in het lichaam. Hieronder vallen bijvoorbeeld de schildklier, alvleesklier, bijnieren, eierstokken en testikels. Deze klieren worden onder andere aangestuurd vanuit de hypothalamus en hypofyse in de hersenen.

Zintuigen

Honden hebben net als mensen verschillende zintuigen die ze gebruiken om te leven en te overleven. Aan bod komen:

• Reuk
• Gehoor
• Tastzin
• Zicht
• Smaak

Reuk

Voor honden is de reuk erg belangrijk. De reuk is bij honden sterker ontwikkeld dan bij mensen. De reuk wordt gebruikt om andere dieren te herkennen en met andere honden te communiceren.

Gehoor

Honden kunnen geluiden in een andere frequentie horen dan wij mensen. Zij kunnen nog geluiden van 60.000 tot 100.000 Hertz waarnemen. Honden kunnen dus ultrasone geluiden horen die mensen niet meer kunnen horen. Lagere tonen kunnen honden minder goed waarnemen. Naast een groot bereik in het gehoor kunnen honden geluiden ook goed lokaliseren. Zeker honden met staande oren kunnen de oorschelpen in de richting van het geluid draaien om zo de geluiden nog beter op te vangen.

Tastzin

Honden hebben tastharen aan de lippen (snorharen), wenkbrauwen, oren en voorpoten. Deze helpen honden om zich ook in het donker goed te kunnen oriënteren op de tast. Sommige hondenrassen hebben de tastharen alleen nog aan de lippen en wenkbrauwen. Ook de tong, neusspiegel, lippen en voetzolen zijn belangrijk bij de tast.

Zicht

Honden hebben vanwege de zijdelingse inplanting van de ogen een breder gezichtsveld dan wij mensen. Sommige rassen zijn zo gefokt dat de ogen meer aan de voorkant staan. Hierdoor wordt het gezichtsveld weer kleiner. Honden zien beperkt kleur. ’s Nachts hebben honden beter zicht dan mensen. Honden kunnen bewegende voorwerpen beter onderscheiden dan stilstaande.

Smaak

De smaak van een hond is goed ontwikkeld. Honden houden van andere smaken dan wij mensen. Honden hebben vaak een voorkeur voor zoet.

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.be.