Hoefbevangenheid

De aandoening gaat gepaard met veel pijn en het paard kan kreupelheid gaan vertonen, voornamelijk in de voorbenen. Soms wil het paard helemaal niet meer lopen. Vaak wordt een typische stand aangenomen; de achterbenen worden ver onder het lichaam geplaatst en de voorbenen worden naar voren geplaatst waardoor het gewicht van het paard voornamelijk op de achterbenen leunt en er minder druk op de voorbenen staat. De ontsteking kan acuut optreden en wanneer dit niet snel genoeg behandeld wordt of onvoldoende onder controle te krijgen is (met weidemanagement en medicatie), kan de bevangenheid chronisch worden.

Waardoor wordt hoefbevangenheid veroorzaakt?

Het ontstaan van hoefbevangenheid kan meerdere oorzaken hebben.

• Verstoring hormoonbalans: Zowel het Equine Metabool Syndroom (EMS) als PPID (Cushing) kunnen voor een verhoogde gevoeligheid voor hoefbevangenheid zorgen. Deze aandoeningen hebben vaak insulineresistentie als gevolg waardoor de suikerhuishouding veranderd. Deze aandoening komt regelmatig voor bij shetlanders.
• Ziekte elders in het lichaam: bacteriën die bij deze ziektes (bijvoorbeeld diarree of aan de nageboorte blijven staan) betrokken zijn kunnen gifstoffen aanmaken, die vervolgens in de bloedbaan terecht komen. Op deze manier wordt de bloedvoorziening in de hoef verstoord en kan hoefbevangenheid optreden.
• Overbelasting hoef: overbelasting van een van de hoeven, bijvoorbeeld door een verwonding of herstel van een andere hoef, kan ook leiden tot hoefbevangenheid.
• Rantsoen/fructaan in gras: in het voorjaar (koude nachten, zonnige dagen) is het fructaangehalte in het gras relatief hoog. Overdag wordt er onder invloed van de zon suiker in de plant aangemaakt. Normaal gesproken wordt het suiker ’s nachts door de plant verbruikt voor de groei. Echter, wanneer de nachten in het voorjaar nog koud zijn en de plant niet heel actief is, wordt het als fructaan opgeslagen in plaats van verbruikt. Wanneer het paard dit gras opeet krijgt hij dus een relatief hoog gehalte aan fructaan binnen. Dit kan hoefbevangenheid veroorzaken, met name bij paarden/pony’s die ook het EMS syndroom of PPID hebben.

Diagnose en behandeling

Bij een vermoeden van hoefbevangenheid of een kreupel paard, kunt u het beste zo snel mogelijk een afspraak met uw dierenarts maken om uw paard te laten onderzoeken. De diagnose van hoefbevangenheid wordt gesteld aan de hand van de symptomen, een aantal bevindingen bij lichamelijk onderzoek en de typische stand die het paard vaak aanneemt. Wanneer er sprake is van hoefbevangenheid is het noodzakelijk snel een behandeling te starten en daarnaast op zoek te gaan naar de onderliggende oorzaak.

Bij een verdenking op PPID of EMS, zal er gekozen worden voor bloedonderzoek om de diagnose te kunnen stellen. PPID kan behandeld worden met dagelijkse medicatie. EMS is helaas niet met medicijnen te behandelen en bestaat voornamelijk uit weide- en voedingsmanagement. Het is bijvoorbeeld heel belangrijk het paard beperkte weidegang te bieden. Uw dierenarts kunt u hierin begeleiden. Wanneer er een ziekte elders in het lichaam wordt vastgesteld, dan zal deze behandeld worden. Bij een succesvolle behandeling zal ook de hoefbevangenheid weer kunnen genezen. Bij een overbelasting van de hoef is het voornamelijk belangrijk om de oorzaak hiervan aan te pakken en herstel van een ander been zo snel mogelijk laten verlopen.

Het is daarnaast mogelijk om, bij een chronische vorm van hoefbevangenheid, een röntgenfoto van de hoeven te laten maken om de stand van het hoefbeen in beeld te brengen en daarmee te beoordelen in welke mate het hoefbeen al dan niet gekanteld is. Aangepast beslag kan extra verlichting van de hoef bieden. U kunt het beste overleggen met uw dierenarts en hoefsmid wat het meest geschikt is voor uw paard.

Wat kan ik zelf doen?

Op het moment dat u een hoefbevangen paard hebt, is het belangrijk het dier rust te bieden. Lopen met uw paard, longeren of rijden wordt op dat moment afgeraden. Zorg ervoor dat er een comfortabele plek is om te gaan liggen, op die manier kan het paard zijn hoeven ontlasten. Daarnaast is het prettig om wat verkoeling aan de hoeven te bieden en de hoeven af te spuiten met koud water of een nat verband te geven.

We bieden daarnaast een aantal producten ter ondersteuning van paarden met hoefbevangenheid, zoals de NAF Laminaze en Puur Podo.

Preventie

Wanneer u weet dat uw paard gevoelig is voor bevangenheid of er is eerder EMS of PPID vastgesteld, dan is het belangrijk in elk geval het weidemanagement aan te passen. Beperk de weidegang in het voorjaar, wanneer het fructaangehalte hoog is. Het is dan verstandig een gedeelte van het weiland af te zetten of gebruik te maken van een paddock, zodat het paard niet de hele dag weidegang heeft. Sommige pony’s zullen in deze periode helemaal niet op het weiland kunnen.

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.be.